پیرو پایگاه پژوهشی تحلیلی پیرو
زندگینامه آیت الله محمدعلی شاه‌آبادی
عارف کامل، فقیه مبارز، فیلسوف متقی و خطیب شجاع، آیت‌الله میرزا محمدعلی شاه‌آبادی در سال ۱۲۹۲ق در اصفهان، در بیت عالم مجاهد و فقیه بزرگ، آیت‌الله میرزا محمدجواد اصفهانی (حسین‌آبادی) دیده به جهان گشود. وی از همان ابتدا در محضر پدر بزرگوار خود، مقدمات علوم الهی و دروس حوزه را فراگرفت و از محضر اساتید وقت و علمای اصفهان کسب فیض نمود.
هجرت به سوی دانش
سپس در سال ۱۳۰۴ق در سن ۱۲سالگی، زمانی که والد معظّم ایشان توسط ناصرالدین شاه به تهران تبعید گردید، به همراه پدر و برادر دیگرشان به تهران مهاجرت فرمود و در طول اقامت ۱۶ساله در تهران (تا ۱۳۲۰ق) به اشتغالات علمی پرداخته و اساتید دیگری را درک فرمود. تأییدات و توفیقات الهی در طول این دوره اقامت ۱۶ساله در تهران همچنان شامل حال ایشان بود تا اینکه آن عالم ربانی در سال ۱۳۱۰ق، پس از شش سال اقامت در تهران، آنگاه که حدود ۱۸ سال داشت به درجۀ اجتهاد نایل آمد. دست سرنوشت برای ایشان، خاموشی چراغ فروزان علم و تقوی و مشکات هدایت دوران را رقم زد و آیت‌الله شاه‌آبادی در سال ۱۳۱۲ق، در سن ۲۰سالگی، در سوگ پدر و مربی خود نشست.
آیت‌الله شاه‌آبادی پس از فقدان پدر، کماکان در تهران به اشتغالات علمی خود ادامه داد و خصوصاً در فلسفه و عرفان به مراتب بالایی از کمال دست یافت.
انتشار کفایهالاصول
سپس در سال ۱۳۲۰ق به اصفهان رفته و طی دو سال اقامت در این شهر از محضر اساتید حوزۀ غنی اصفهان استفاده برد و همزمان با آن کتاب قانون در طب و زبان فرانسه را نیز فراگرفت. با انتشار کتاب جدیدالتألیف کفایهالاصول که مبانی تازه‌ای از اصول فقه در آن مطرح گردیده بود، آیت‌الله شاه‌آبادی تصمیم گرفت که به نجف اشرف عزیمت کرده و با مؤلف این کتاب گرانقدر آشنا شود و لذا در سال ۱۳۲۲ق، هنگامی که ۳۰ سال داشت، از اصفهان به همراه والده، همسر و ابوالزوجۀ خود به نجف رفت تا از خرمن علم علمای بزرگ آن حوزه مخصوصاً آخوند خراسانی بهره بَرَد.
هجرت به سامرا
در سال ۱۳۲۹ق، زمانی که ۳۷ سال از عمر شریف ایشان گذشته بود، با ارتحال آخوند خراسانی، نجف را پس از یک دوره اقامت هفت‌ساله ترک کرد و رحل اقامت به سامرا افکند تا از محضر درس میرزای دوم استفاده کند و همچنین به تدریس فقه و اصول و فلسفه بپردازد. حوزۀ درسی ایشان در سامرا از حوزه‌های قوی و پراستقبال طلاب و فضلای آن دوره گردید، به حدی که میرزای شیرازی مراجعت ایشان به ایران را موجب خلأ حوزۀ سامرا دانسته و ایشان را از مراجعت به ایران نهی می‌فرمود. اما آیت‌الله شاه‌آبادی در سال ۱۳۳۰ق، پس از یک سال اقامت در سامرا، به دلیل اصرار فوق‌العادۀ مادرشان که همراه ایشان بودند و به تعبیر خود آیت‌الله شاه‌آبادی، منزل را به دارالبُکاء تبدیل کرده بودند، تصمیم به مراجعت به ایران می‌گیرند.
مبارزات و فعالیت‌های آیت‌الله شاه‌آبادی
آیت‌الله‌العظمی شاه‌آبادی پس از مراجعت از عراق در سال ۱۳۳۰ق، ابتدا به اصفهان و سپس به تهران عزیمت نموده و به دلیل سکونت در خیابان جمهوری اسلامی (شاه‌آباد سابق) به شاه‌آبادی مشهور می‌گردند. ایشان تا سال ۱۳۴۷ق (۱۳۰۷ش) به مدت ۱۷ سال در تهران به فعالیت‌های علمی و تبلیغی و مبارزه با نظام جور و تشکیل جلسات سخنرانی و درس و بحث اشتغال داشتند.
آیت‌الله شاه‌آبادی قبل از به قدرت رسیدن رضاخان، چهرۀ واقعی او را شناخت و فریب تزویر و تظاهر او را به دین‌داری نخورد و خطر او را به علما گوشزد فرمود و لحظه‌ای از مبارزه و جهاد با ظلم و ظلمت حاکم غفلت نکرد. از جمله مبارزات آن عارف ربانی، تحصن یازده‌ماهۀ ایشان در حرم حضرت عبدالعظیم (علیه‌السلام) در اعتراض به جنایات رضاخان بود. ایشان همچنین در شرایطی به ملبس کردن هفت تن از فرزندان خود به لباس مقدس روحانیت مبادرت کردند که بسیاری از طلاب و روحانیون در اثر فشار دولت رضاخان، از لباس روحانیت بیرون می‌آمدند. امام خمینی (قدس سره) دربارۀ استاد خود می‌فرمایند: «مرحوم آقای شاه‌آبادی علاوه بر آن که یک فقیه مبارز و عارف کامل بودند، یک مبارز به تمام معنی هم بودند.»
آیت‌الله شاه‌آبادی در سال ۱۳۴۷ق (۱۳۰۷ش) و در سن ۵۵ سالگی به حوزۀ نوپا و جدیدالتأسیس قم عزیمت فرموده و به اشتغالات علمی و تربیت طلاب همت گماشتند. برجسته‌ترین شخصیتی که از انوار علوم ربّانی این عارف کامل بهره برد و از انفاس قدسیه‌اش توشه‌ها برگرفت، رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی (قدس سره) بود که در تمام مدت هفت سال اقامت آیت‌الله شاه‌آبادی در قم، در زمینۀ عرفان از ایشان کسب فیض نمود.
بازگشت به تهران
آیت‌الله‌العظمی شاه‌آبادی در سال ۱۳۵۴ق، در اثر اصرار بیش از حد مردم تهران، که به طور دسته‌جمعی به قم آمده و از ایشان تقاضای بازگشت به تهران می‌کردند، به تهران مراجعت نمودند که اقامت ایشان در تهران همراه با اوج مبارزات سیاسی آن مرد بزرگ الهی در مقابل رضاخان بود؛ به طوری که علی‌رغم تعطیلی مساجد و منابر توسط حکومت، ایشان هیچ‌گاه مسجد و منبر و سخنرانی خود را تعطیل نکرد و در منابر خود تأکید داشت که اسلام از وجود دولت وقت در خطر است.
آیت‌الله‌العظمی شاه‌آبادی پس از ۷۷ سال زندگی پربرکت، در روز پنج‌شنبه سوم صفر ۱۳۶۹ق مطابق با ۳/۹/۱۳۲۸ بدرود حیات گفت و به لقای خدای خود شتافت و پیکر مطهرش با تجلیل و تکریم فراوان در زاویۀ مرقد مطهر حضرت عبدالعظیم (علیه‌السلام) به خاک سپرده شد.
- منبع: کتاب عارف کامل