لجبازی بر سر حرف غلط و کار نابجا را از مشخصات برخی کودکان، به حساب آورده‌اند که به اقتضای عدم رشد کافی در فکر و اندیشه، مقابل بزرگ‌ترها می‌ایستند و بر اقدام خود، اصرار می‌وزرند. چنین روحیه‌ای گرچه غیرقابل قبول است ولی وقتی از طرف یک کودک، انجام می‌شود تحملش -به خاطر علم به پایین‌بودن سطح فکر کودک- آسان می‌شود.
اما امان از روزی که افرادی بالغ و بزرگ‌سال مبتلا به این ویژگی شوند که در این صورت، واقعا تحملش دشوار و مشکل خواهد بود. طبیعت بشر به‌گونه‌ای است که در صورت مواجه‌شدن با شواهد و مدارک قطعی، در مقابل حقیقت، تواضع می‌کند و درصدد اصلاح تفکر اشتباه خود می‌پردازد و اگر کسی در چنین شرایطی، رفتار متفاوتی از خود بروز دهد و بر نظر اشتباهش پافشاری کند قطعا برخلاف فطرت انسانی عمل کرده و مسیر انسانیتش دچار اختلال و اعوجاج خواهد شد و شاید به همین دلیل باشد که صفت زشت لجبازی در آموزه‌های اسلامی به‌شدت تقبیح شده است تا جایی که در حدیثی از حضرت رسول (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌خوانیم: “از لجاجت بگریز که آغازش نادانى و پایانش ندامت است”[۱] و همچنین امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) فرمودند: “دست‌آورد لجاجت، تباهى است.”[۲]
این روزها و درباره‌ی پدیده‌ای ناکام به نام برجام، عده‌ای با چشم‌پوشی از واقعیات موجود، حاضر به پذیرش نافرجام بودن آن نیستند و با عباراتی گوناگون، سعی در ماله‌کشی بر این افتضاح بزرگ و خسارت محض دارند. چنین اشخاصی اگر برای اثبات ادعایشان به دلایل و موارد قابل قبولی استناد می‌کردند، مستوجب سرزنش نبودند ولی اینکه به زور بخواهند حرف غلط خود را به خورد این ملت بدهند، واقعا قابل تحمل نیست! جالب اینکه نه فقط منتقدان، بلکه برخی از افراد در مجموعه‌ی دولت هم زبان به اعتراف در این زمینه گشوده‌اند که از جمله می‌توان به اظهارات معاون رییس‌جمهور[۳]، وزیر اقتصاد[۴] و رییس‌کل بانک مرکزی[۵] اشاره کرد. اما با همه‌ی این حرف‌ها، برخی نمی‌خواهند زیر بار حقیقت بروند و لجبازی می‌کنند.
البته چنین روحیه‌ای قبلا هم از این افراد، مشاهده شده است. بارها و بارها به این شخص، تذکر دادند که پسر شما دچار انحرافاتی شده و لازم است با او برخورد کنی. اما وی هربار از پسرش دفاع کرد تا اینکه «مهدی هاشمی» به اتهام ارتشا، اختلاس و جرم امنیتی به حبس، جریمه‌ی نقدی و انفصال دائمی از خدمات دولتی محکوم شد! با وجود تشکیل نزدیک به سی جلسه‌ی دادگاه برای این پرونده و بررسی تمام موارد، اما باز هم شخص مورد نظر، دست از لجبازی دربرابر این حکم برنداشت و با برگزاری مراسم بدرقه‌ی پسرش به زندان و بی‌گناه نامیدن او، اوج پذیرش قانون را به نمایش گذاشت![۶]
اتفاقا برای دختر این فرد هم اتفاق مشابهی افتاده است که بازهم عدم پذیرش سخنان منطقی منتقدان را در دستور کار خود قرار داد. «فائزه هاشمی» همان کسی است که پیام تبریک نوروزی فرح پهلوی در روزنامه‌ی تحت مدیریت او -روزنامه‌ زن- منتشر شد و حکم اسلام درباره‌ی دیه را زیر سوال برد. شخص آقای هاشمی در مقابل اعترا‌ض‌های دلسوزانه‌ی دیگران، از دختر خود همواره دفاع کرد و حتی در جایی او را «مخلص انقلاب» نامید![۷] اقدامات غلط فائزه هاشمی به همین چند مورد ختم نمی‌شود و حتما مفید است -برای روشن‌شدن افکار عمومی- چند مورد دیگر را هم بازگو کنیم. دختر هاشمی رفسنجانی در جایی گفته بود: «از قول من نوشته شده “مقام معظم رهبری”، من اصلاً توی عمرم اینو نگفتم، همیشه میگم آقای خامنه‌ای! … از قول من نوشتند که “آقای هاشمی، یار امام بوده”، درحالی‌که من اصلاً به آقای خمینی نمی‌گفتم امام، همیشه می‌گفتم و الآن هم میگم آقای خمینی… .»[۸] فائزه هاشمی در فتنه‌ی ۸۸ هم در جمع فتنه‌گران و در کف خیابان به تهییج و بیان سخنان هتاکانه و ساختارشکنانه پرداخت ولی دریغ از اینکه پدر فائزه، این انحرافات را بپذیرد و برخوردی انجام دهد. جدیدترین دسته‌گل این زن هم دیدار و حمایت از سران بهاییت بود که عبور از خط قرمز را -به معنای واقعی کلمه- به نمایش گذاشت.
با هزاران تاسف، همین روحیه‌ی لجاجت الان هم قابل مشاهده است. فقط چند روز از بیانات مهم رهبر معظم انقلاب می‌گذرد که ضمن اعلام بی‌نتیجه بودن برجام، تسری‌دادن این تجربه‌ به مسایل منطقه‌ای را «سم مهلک» نامیدند.[۹] این گفتار، مبتنی بر استدلال محکمی است که بارها بیان شده و کسی نتوانسته جواب منطقی به آن بدهد. حالا اکبر هاشمی رفسنجانی در سخنانی که علاوه بر لجاجت، بوی وقاحت و بی‌شرمی نیز می‌دهد، گفته است: «از کارهای بسیار ارزشمند دولت روحانی این بود که تحریم‌های طولانی، خطرناک و واقعا کشنده را از جلوی پای ما برداشت اما برخی چشم خود را می‌بندند و دهان خود را باز می‌کنند و می‌گویند برجام سم مهلک است.»[۱۰]
واقعا این شخص، بعد از لجبازی‌های متعدد در زمینه‌های گوناگون، نمی‌خواهد بپذیرد که رویه‌اش غلط و سخنانش غیرمنطقی است؟ آیا سخنان مسئولان بلندپایه‌ی دولت کنونی را هم قبول ندارد؟ مگر همین رهبری نبود که در ابتدای مذاکرات -و با وجود مخالفت درخصوص مذاکره با آمریکا- بارها از دولت و گروه مذاکره‌کننده حمایت کرده بود. چطور آن‌جا -که به نفعتان بود- به حمایت‌های ایشان استناد می‌کردید اما الان چنین گستاخانه و لجوجانه سخن می‌گویید؟
حرف نهایی با هاشمی رفسنجانی این است که تا دیر نشده از مسایل قبلی -که فقط بخشی از آنها در این نوشتار آمده است- عبرت بگیرد و دست از ایجاد تفرقه و شکاف در جامعه بردارد و لااقل به حرف اخیر خود پای‌بند باشد که گفته بود: «در زمان امام(ره) با اینکه ارادتی قلبی به ایشان داشتم، وقتی در مسائل سیاسی اختلاف نظر پیدا می‌کردیم، نظراتم را می‌گفتم و به امام عرض می‌کردم که در این قضیه از شما پیروی می‌کنم. همچنین در دوران رهبری آیت‌الله خامنه‌ای نیز علاوه بر سوابق طولانی دوستی، همکاری و همدلی، گاهی که اختلاف نظر پیدا می‌شود، به ایشان هم عرض کردم نظرم این است، اما شما رهبر جامعه هستید و من باید از شما پیروی کنم.»[۱۱]

• حجت الاسلام رضا رستمی

1. حرانی، «تحف العقول عن آل الرسول(ص)»، ص۱۴
2. تمیمی آمدی، «غرر الحکم و درر الکلم»، ص ۵۱
3. صالحی در گفت‌و گو با «العربی الجدید»: غرب در اجرای تعهدات برجام تأخیر دارد/تحریم‌ها کامل رفع نشده. (اسفند ۹۴)
4. طیب‌نیا: «انتظار ما این بود که بعد از برجام ما بتوانیم با بانک‌های بزرگ هم کار کنیم اما به دلایل مختلف از جمله صورت‌های مالی بانک‌های ما و بهانه‌ی پولشویی و تامین مالی تروریسم ما هنوز نتوانسته‌ایم با این بانک ‌ها کار کنیم.» (۱۷مرداد ۹۵ در حاشیه‌ی جلسه‌ی هیآت دولت)
5. سیف در گفت‌وگو با تلویزیون بلومبرگ: «تقریباً هیچ‌ چیز» از برجام عاید ایران نشده است. (فروردین ۹۵)
6. آیت‌الله آملی‌لاریجانی در واکنش به این اقدام گفت: «احکام و آرای صادره تنها متعلق به قشر ضعیف و مردم عادی جامعه نیست و نباید فضا را طوری پیش ببریم که هر کسی زمانی مسئولی بوده و حالا علیه او و یا وابستگانش حکمی صادر شده، تمام قوه قضاییه و زمین و زمان را زیر سوال ببرد و برای تخریب قوه قضاییه، فیلم وداع درست کند.» (مرداد ۱۳۹۴)
7. بی‌پرده با هاشمی‌رفسنجانی، ص ۲۲۴
8. مصاحبه با ماهنامه‌ی نسیم بیداری
9. دیدار اقشار مختلف مردم با رهبر معظم انقلاب ۱۳۹۵/۰۵/۱۱
10. بیست مرداد ۱۳۹۵ در نشست مدیران آموزش و پرورش
11. تیر ۱۳۹۵ در کرمانشاه