پیرو پایگاه پژوهشی تحلیلی پیرو
علی تجرد
ما اهل پذیرش رای مردم هستیم، این از تفاوت‌های جدی ما با بعضی اصلاح‌طلبان و بعضی به اصطلاح حزب‌اللهی‌ها است که هنوز جایگاه رای مردم در اسلام و جمهوری اسلامی را نمی‌دانند، با این تفاوت که آن بعضی اصلاح‌طلبان در جبهه خودشان از سران بوده یا هستند و صاحب قدرت و نفوذند و آن بعضی حزب‌اللهی‌ها یا اصولگرایان تقریبا به حساب نمی‌آیند.
پس این نوشته هرگز به معنی نپذیرفتن رای مردم ـ هرچند که منطق این رای قابل پذیرش نباشد و ملاک حق نباشد ـ یا نامتبر دانستن نهادهای قانونی نیست.
برویم سراغ اصل مطلب؛ درباره انتخابات تهران هرچند در طرف اصلاح‌طلبان ذوق زدگی به اندازه‌ای است که امکان تحلیل واقع بینانه چرایی این رای آوری را از آنان گرفته اما در سوی اصولگرایان این رای به شدت غیرقابل پیش‌بینی، پرسش برانگیز شده است.
۱- چرا باید مردم تهران این‌جور رای داده باشند؟ پاسخ به این پرسش به اندازه‌ای سخت است که پرسش دومی را در پی دارد.
۲- آیا واقعا این رای مردم تهران است؟
شاید کمتر کسی جرات کند پرسش دوم را بپرسد، ولی پرسیدن اگر واقعا برآمده از یک حیرت علمی باشد، نه برآمده از احساسی مانند خشم، گناه نیست.
اما گفتم که پرسش دوم وابسته به پرسش نخست است حال ببینیم چرا پاسخ دادن به این پرسش این همه دشوار است.
جابجایی قدرت میان این جناح و آن جناح اصلا چیز شگفتی نیست و بارها نه تنها در همه جهان بلکه در ایران خودمان هم رخ داده است، ولی این جابجایی‌ها همیشه زمینه‌ای داشته است. زمینه این رای به سیاهه سی نفره امید تهران چیست؟ رای به روحانی در انتخابات ۹۲ نمی‌تواند زمینه ساز این رای باشد، چرا که این رای در تاریخ جمهوری اسلامی بی‌سابقه است. اصلاح‌طلبان برگترین پیروزی که در انتخابات تهران به دست آورده‌اند، به دوازده سال پیش برمی‌گردد که حتی پیش از بازشماری آرای آن به دست شورای نگهبان ـ که می‌رفت به ابطال انتخابات بیانجامد و با حکم رهبر انقلاب ابطال نشد، ـ یکدست نبود. امروز نه از آن فضای ملتهب و احساسی خبری هست، نه از آن هجمه‌ها و تخریب‌ها. درک این تفاوت برای کسانی که آن دوران را درک کرده‌اند سخت نیست. امروز تخریب و بد اخلاقی هست، ولی کاملا با سیاه و سفیدنمایی‌های آن دوران تفاوت دارد و این‌جور نیست که یک سیاهه، نماد آزاداندیشی و مردم‌داری و… باشد و یک سیاهه نماد خشونت و دیکتاتوری و طالبانیسم. آرای مردمی در دیگر استان‌ها هم همین تفاوت فضا را نشان می‌دهد.
مجلس ششم از پس انتخاباتی شکل گرفت که رییس جمهور برآمده از آن با رای بیست میلیونی و با درصد بالایی پیروز شد، ولی رییس دولت یازدهم با رای کمتر از ۵۱ درصد شرکت کنندگان برگزیده شد.
این تفاوت‌ها را که ببینیم، درک این‌که پیروزی درخشان‌تری از سال ۷۸ نصیب حامیان دولت شده باشد، بسیار سخت می‌شود؛ آن اندازه سخت، که باید بگوییم مشکوک است، همین. ناگفته روشن است که پس از تایید شورای نگهبان هیچ پرسشی درباره صحت انتخابات مطرح نخواهد بود.
- علی تجرد